Abdeljalil, Silvie en Janneke bieden op OBS de Werkschuit in Wijk bij Duurstede vormingsonderwijs in carrousel-vorm aan. Abdeljalil verzorgt islamitische lessen, Silvie boeddhistische en Janneke protestantse aan de groepen 7 en 8. Janneke werkt al vijfentwintig jaar in het onderwijs, Silvie is betrokken sinds de start van het boeddhistisch vormingsonderwijs in 2018 en Abdeljalil begon dit jaar als vakleerkracht naast zijn studie (master klinische psychologie). Alle drie zijn ze het erover eens: ‘Vormingsonderwijs biedt kinderen een brede blik op het leven. Ze ontdekken dat er verschillen en overeenkomsten zijn in overtuigingen en dat deze naast elkaar kunnen en mogen bestaan.’

Begrip

Janneke vertelt: ‘Ik vind het heel belangrijk dat vormingsonderwijs op de basisschool wordt aangeboden. We leven in een drukke maatschappij waarin veel meningen bestaan. Dan is het fijn voor kinderen om te kunnen praten over wat hen beweegt. Om daar vragen over te mogen stellen. En ik vertel ze over wat mij beweegt. Ik stimuleer kinderen om na te denken over wie ze zijn en hoe ze zich verhouden tot de wereld.’

Silvie sluit zich bij Janneke aan: ‘Die brede blik moeten we cultiveren, zodat kinderen al vroeg leren zich open te stellen en verschillende ideeën horen. Vanuit het boeddhisme richt ik mijn lessen ook op zelfonderzoek. Als een kind ergens mee zit bijvoorbeeld, vraag ik de anderen of ze een tip hebben voor hem of haar. Kinderen zijn heel open en het is mooi om te zien hoe ze naar elkaar luisteren en samen onderzoeken waar een mogelijke oplossing ligt.’

Kinderen worden zich meer bewust van overeenkomsten

Abdeljalil voegt daaraan toe: ‘Ik zie het vormingsonderwijs als een verrijking van de verschillende geloofsovertuigingen en levensbeschouwingen. Wat is er allemaal op de wereld en waar geloven mensen in? Kinderen zien veel moslims om zich heen, maar ze weten niet precies wat het is. Ik kan ze laten zien dat dit ook een geloof is en wat het inhoudt. Kinderen krijgen begrip voor elkaar en leren van elkaar.’

Meerwaarde

De carrousel-lessen komen in verschillende varianten voor. Het idee is dat meerdere levensbeschouwingen aan een klas lesgeven en om de zoveel weken elkaar afwisselen met de lessen. Silvie, Abdeljalil en Janneke sluiten die reeks altijd af met een gezamenlijke les. Ook worden er soms gezamenlijke thema’s gekozen, bijvoorbeeld Jij & Ik, Rituelen & Gebruiken of Natuur.

Abdeljalil: ‘Ik merk zeker dat kinderen kennis uit de andere lessen meenemen. Dan heb ik het bijvoorbeeld over de profeet Adam en dan halen ze aan dat ze het bij een ander geloof ook over Adam hebben gehad. Als ik het heb over geld geven aan de armen (zakaat) of delen met anderen zeggen ze dat de boeddhisten dat ook doen.’

Silvie reageert: ‘De kinderen worden zich bewuster van overeenkomsten terwijl ze eerder misschien geneigd waren om op verschillen te letten. In de gezamenlijke afsluit-les komt dit sterk naar voren. Ze zien de drie overtuigingen naast elkaar en kunnen vragen stellen. Ik leer er zelf ook veel van.’

Janneke: ‘Klopt, en ik doe het zelf ook. Als ik het in de les over Abraham heb, noem ik ook Ibrahim. Door dit soort details leggen kinderen verbanden.’

Silvie voegt toe: ‘Er zijn natuurlijk verschillen, in het boeddhisme geloven we niet in een schepper God. Maar als je kijkt naar al die verschillende levensbeschouwingen, zie je juist dat het helemaal niet zo verschillend is als het bijvoorbeeld gaat om vrijgevigheid, eerlijkheid. Hoe pas je die waarden toe in je dagelijks leven? Dat vind ik voor de kinderen het meest belangrijk.

Waardevol

‘We zijn bijna aan het einde van dit jaar,’ zegt Silvie. ‘Ik laat de kinderen dan een lichtje doorgeven in een kring en een nieuwjaarswens uitspreken, een wens voor de wereld. Dit zijn hele serene momenten en als de sfeer zo goed is dat ze dit durven, dan zijn mijn lessen geslaagd.’

Ook Janneke herkent zulke momenten. ‘Het is de verbazing van de kinderen die me zo kan raken. Dan leg ik uit waarom een week zeven dagen heeft, of waarom goede vrijdag, goede vrijdag heet. Je ziet het bij ze landen.’

‘Dat zijn de aha-momenten! Ze zijn verbaasd als ik zeg dat Isa (jezus) een belangrijke profeet in de islam is. Ik leg dan uit, dat de oorsprong van de religies van één bron komen,’ sluit Abdeljalil dit gezamenlijke carrousel gesprek af.